Vind jouw beroep

Bekijk of jouw beroepsvereniging onze Basic Surgical Skills cursus geaccrediteerd heeft.

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Littekenvorming (Gratis versie)

Het proces van wondgenezing is biologisch gezien één van de meest fascinerende processen, echter ondanks uitvoerig onderzoek zijn nog lang niet alle fasen even goed in kaart gebracht. Dit geldt met name voor de hermodellering fase.

Wees je ervan bewust, dat deze fasen niet altijd even goed verlopen, of soms zelfs te goed verlopen. Evolutionair gezien zijn we wat doorgeschoten betreft de wondgenezing. Vroeger was het van levensbelang dat een wond zo snel mogelijk zou genezen zodat de kans op infectie werd verminderd en een snel functioneel herstel het doel was. Concreet houdt dit in dat littekens er niet toe deden.

Tegenwoordig leidt dit met name tot cosmetisch onbevredigende resultaten. Het proces van wondgenezing wat dus primair als taak heeft functieherstel te bewerkstelligen moet nu ook voldoen aan cosmetische eisen.

Dit proces van littekenvorming verloopt niet altijd zoals we zouden willen. Je dient er dus rekening mee te houden dat een in eerste instantie mooie wond kan leiden tot een litteken. Dit, om je enigszins gerust te stellen, is lang niet altijd het resultaat van de toegepaste chirurgische techniek, maar het verdient wel je aandacht alvorens je begint met hechten!

Er zijn verschillende typen littekens.

1.Een Hypertrofisch litteken komt meestal voor bij jonge mensen, met name na brandwonden en bij mensen met een donkere huid. Dit type litteken is meestal rood, verdikt en verheven en kan ook jeuk geven of pijn doen. Een belangrijk kenmerk is echter dat de grootte van het litteken niet de begrenzingen van de oorspronkelijke verwonding overtreft. Een hypertrofische litteken ontstaat meestal binnen enkele weken na de verwonding en kan spontaan genezen, hoewel dit soms jaren kan duren.

Hypertrofisch litteken

2. Een Keloïd kan op iedere leeftijd voorkomen, maar neigt eerder te ontstaan bij jongere mensen en bij mensen met een donkere huid. Het gaat hierbij om een abnormaal verdikte, onregelmatig gevormde rode tot donkergekleurde litteken dat groter is dan de oorspronkelijke verwonding. Een keloïd kan ontstaan na iedere vorm van huidbeschadiging, bijv. operatiewond, brandwond, vaccinaties, tatoeages, piercings of acné littekens . Een keloïd kan daarnaast ook spontaan ontstaan, zonder dat er een beschadiging van de huid is geweest.

3. Een Atrofische litteken is meestal klein, rond en ligt wat verzonken in de huid. Als er meerdere zijn ontstaat er in de huid een reliëf. Dit type litteken ontstaat wanneer het normale genezingsproces wordt verstoord waardoor er onvoldoende nieuw huidmateriaal wordt aangemaakt. Bekend voorbeelden zijn de atrofische littekens bij acné en na waterpokken.

Bekijk daarom of vraag of iemand grote littekens maakt. Als dit het geval is kan je je techniek soms aanpassen of in 2e instantie het litteken reduceren. Overweeg bij wonden op een zichtbare plekken, met name het aangezicht, om de (plastisch) chirurg erbij te betrekken.